Εξέλιξη
Στην επιστήμη της βιολογίας, με τον όρο εξέλιξη εννοείται η αλλαγή στις ιδιότητες ενός πληθυσμού οργανισμών στο πέρασμα του χρόνου, μεταξύ διαφορετικών γενεών.Αν και τέτοιου τύπου μεταβολές παρατηρούνται σε μικρή κλίμακα σε κάθε γενιά, μακροπρόθεσμα και αθροιστικά μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικές διαφοροποιήσεις στις ιδιότητες ενός οργανισμού, ώστε να οδηγήσουν τελικά στη δημιουργία νέων διακριτών ειδών (βλ. ειδογένεση). Εξελικτικές θεωρούνται ειδικά οι αλλαγές που μεταβιβάζονται μέσω του γενετικού υλικού από γενιά σε γενιά, συνεπώς συνιστούν μια πληθυσμιακή διαδικασία και διακρίνονται από άλλες, όπως η οντογένεση, ή γενικά η ανάπτυξη ενός οργανισμού ατομικά. Η εξέλιξη αποτελεί φαινόμενο που υλοποιείται σταδιακά και σε μεγάλο βάθος χρόνου. Με λίγες εξαιρέσεις, απαιτείται το πέρασμα αρκετών γενεών για εξελικτικές αλλαγές μεγάλης κλίμακας, όπως για παράδειγμα η εξέλιξη των πτηνών από τα ερπετά. Λαμβάνει επίσης χώρα με διαφορετικούς ρυθμούς ανάλογα με το είδος και το περιβάλλον του.
Μορφολογικές και άλλες ομοιότητες μεταξύ των ειδών του έμβιου κόσμου υποδεικνύουν ότι όλα διαθέτουν κοινή καταγωγή, προέρχονται δηλαδή από ένα κοινό προγονικό είδος. Πολυάριθμες διαδικασίες, όπως οι μεταλλαγές, η γονιδιακή ροή με μεταφορά γονιδίων ανάμεσα στους πληθυσμούς, και ο γενετικός ανασυνδυασμός, συμβάλλουν σε γενετικές αλλαγές και παρέχουν την παρατηρούμενη φαινοτυπική ποικιλότητα.
Οι κληρονομούμενες διαφοροποιήσεις θα είναι περισσότερο κοινές ή σπάνιες σε ένα πληθυσμό, γεγονός που εξαρτάται από δύο κύριους μηχανισμούς. Ο πρώτος περιλαμβάνει τη φυσική επιλογή, μια διαδικασία σύμφωνα με την οποία οι οργανισμοί με ιδιότητες που οδηγούν σε μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα αφήνουν περισσότερους απογόνους, συνεπώς οι ιδιότητες αυτές θα είναι περισσότερο κοινές. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει επιπλέον η διαδικασία της γενετικής παρέκκλισης, δηλαδή της τυχαίας αλλαγής των γονιδιακών συχνοτήτων από μια γενιά στην επόμενη.
Η εξέλιξη, θεμέλιος λίθος της σύγχρονης βιολογίας, αποτελεί αντικείμενο μελέτης του κλάδου της εξελικτικής βιολογίας και τεκμηριώνεται από πληθώρα στοιχείων που προέρχονται από τη συλλογή πληθώρας απολιθωμάτων, τη βιογεωγραφία, την εμβρυολογία, τη συγκριτική ανατομία, τη μοριακή βιολογία και άλλους επιστημονικούς τομείς. Η γνώση του μηχανισμού που διέπει τη διαδικασία της εξέλιξης οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στο έργο του Κάρολου Δαρβίνου και του Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας. Αν και ο Δαρβίνος δεν ήταν ο πρώτος που συνέλαβε την ιδέα της εξέλιξης, με αφετηρία την περίφημη μελέτη Περί της καταγωγής των ειδών (1859), πρόσφερε μια ολοκληρωμένη σύνθεση της θεωρίας της φυσικής επιλογής, με ισχυρά επιχειρήματα.[5] Κατά την περίοδο 1936-47 και τη συνένωση δαρβινισμού και στοιχείων γενετικής, οικολογίας, συστηματικής και παλαιοντολογίας, ωρίμασε η σύγχρονη θεωρία της εξέλιξης, γνωστή και ως εξελικτική σύνθεση, η οποία ερευνά και εξηγεί τη βιοποικιλότητα της Γης.
Η ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ
Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά των ζωντανών οργανισμών είναι η συνεχής αλλαγή
•Αλλαγές σε μικρή κλίμακα
π.χ. στο διάστημα μερικών γενιών
•Αλλαγές σε μεσαία κλίμακα
π.χ. στο διάστημα μερικών χιλιάδων ετών
•Αλλαγές σε μεγάλη κλίμακα
π.χ. στο διάστημα μερικών εκατομμυρίων ετών
Η μη αναστρέψιμη ιστορική αλλαγή ονομάζεται βιολογική εξέλιξη
Δαρβινική θεωρία της εξέλιξης
Το κυρίαρχο δόγμα της Βιολογίας
-
Προδαρβινικές εξελικτικές ιδέες
Ο κόσμος είναι μια σταθερή οντότητα
Αριστοτέλης κ.ά.: Τα απολιθώματα είναι παλαιότερες μορφές ζωής που έχουν εξαφανιστεί
-
Χριστιανισμός: Βιβλική περιγραφή δημιουργίας της ζωής
Χρονολογία δημιουργίας της ζωής:
17ος αιώνας: 4004 π.Χ.
18ος αιώνας: 70.000 π.Χ.


Κληρονόμηση επίκτητων χαρακτήρων
Οι οργανισμοί, προσπαθώντας να αντιμετωπίσουν τις απαιτήσεις του περιβάλλοντος, αποκτούν τροποποιήσεις τις οποίες μεταδίδουν κληρονομικά στους απογόνους τους
Sir Charles Lyell (1797-1875)
Ομοιομορφισμός
-
Οι νόμοι της φυσικής και της χημείας έχουν παραμείνει αναλλοίωτοι καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας της Γης
-
Τα γεωλογικά γεγονότα του παρελθόντος έχουν συμβεί με φυσικές διαδικασίες που μπορούμε να παρατηρήσουμε και σήμερα
•Η ηλικία της Γης θα πρέπει να ανάγεται σε εκατομμύρια χρόνια
•Οι γεωλογικές αλλαγές που συμβαίνουν μέσα στο χρόνο είναι βαθμιαίες
•Οι γεωλογικές αλλαγές δεν έχουν κάποια ενδογενή τάση να κατευθύνονται προς συγκεκριμένη κατεύθυνση
Κάρολος Ροβέρτος Δαρβίνος (1809-1882)
Το ταξίδι του Beagle 1831-1836




